Tin tức
25/09/2022
Bị nấm da Tinea sau khi bôi steroid

Bệnh nhân bị nấm da là tình trạng không hiếm gặp, khi đó họ có xu hướng tự tìm đến các thuốc bôi có chứa steroid. Tuy nhiên việc bôi thuốc không đúng chỉ định có thể dẫn đến một thể nấm da đặc biệt là nấm da Tinea. Vậy nấm da Tinea là gì và cần điều trị như thế nào?
1.Nấm da Tinea là bệnh gì?
Tinea là bệnh da do nhiễm nấm với biểu hiện lâm sàng thay đổi do điều trị không thích hợp, thường là sử dụng thuốc bôi có chứa steroid và hậu quả là tình trạng nhiễm nấm ban đầu từ từ lan rộng ra.
Vậy Steroid là thuốc gì? Steroid (hay còn gọi là Cortisone hoặc Corticosteroid) bản chất là một chất hóa học tự nhiên (hay hormones) do cơ thể tiết ra với tác dụng chống viêm, ức chế hệ thống miễn dịch và ngăn chặn quá trình giải phóng histamin (một hóa chất trung gian khác được tạo ra trong các phản ứng dị ứng). Con người đã tổng hợp và sản xuất ra các thuốc kháng viêm Steroid để bắt chước hoạt tính của các Steroid tự nhiên, khi sử dụng trong Y khoa được gọi là Corticosteroids. Lưu ý đây không phải là Steroid đồng hóa (anabolic steroid) mà một số vận động viên và người tập thể hình hay sử dụng. Steroid được bào chế dưới nhiều dạng khác nhau như viên nén, viên nén hòa tan, dung dịch, thuốc bôi có chứa steroid, thuốc mỡ, thuốc hít và dung dịch tiêm.
Thông thường, bệnh nhân cho rằng bản thân bị viêm hay bị nấm da và tự tìm đến các loại thuốc bôi có chứa Steroid. Sản phẩm này giúp làm dịu tình trạng da viêm nên bệnh nhân sẽ cảm thấy đỡ khó chịu hơn. Tuy nhiên khi ngưng thuốc bôi có chứa steroid vài ngày thì tình trạng ngứa ngáy tái phát, đôi khi còn trầm trọng hơn và khiến bệnh nhân phải tiếp tục bôi kem chứa steroid trở lại. Càng bôi nhiều loại kem này, tình trạng nhiễm bị nấm da càng lan rộng và càng khó nhận biết hơn.
Về mặt thuật ngữ học, Tinea miêu tả tình trạng nhiễm nấm sợi ở vùng da trơn nhẵn. Vì vậy nấm da tinea được sử dùng để chỉ những trường hợp bị nấm da có hình ảnh lâm sàng thay đổi do điều trị không đúng bằng thuốc bôi có chứa steroid. Hậu quả là thương tổn do nhiễm nấm ban đầu từ từ lan rộng, thay đổi về hình thái và khiến bệnh nhân và bác sĩ nhẫn lẫn với viêm da cơ địa hoặc một số bệnh da khác như vảy nến hay lupus ban đỏ. Sự lan rộng của tổn thương tỷ lệ thuận với mức độ sử dụng thuốc bôi có chứa steroid.
2.Đặc điểm bệnh nấm da Tinea
Ở Việt Nam, khí hậu nóng ẩm vào mùa hè là yếu tố thuận lợi cho bệnh nhân bị nấm da không do viêm bùng phát. Hơn nữa, người dân lại có thói quen tự mua thuốc bôi ngoài da (thường chứa steroid) khi có tổn thương bất kì trên da. Do đó, bệnh nấm da tinea sau bôi steroid khá thường gặp.
Đặc điểm tổn thương của bệnh nấm da tinea bao gồm:
- Bờ không nhô lên cao;
- Ít vảy da;
- Xuất hiện nhiều mụn mủ;
- Tổn thương có xu hướng lan rộng hơn trước đó;
- Cảm giác đau rát nhiều hơn;
Ngoài ra có thể kèm theo một số tác dụng phụ do bôi steroid dài ngày như teo da, rạn da ở các nếp gấp, xuất huyết dưới da, giãn mạch hoặc rậm lông.
Tất cả các loài nấm gây bệnh trên vùng da nhẵn đều có thể gây ra bệnh nấm da tinea nhưng thường gặp nhất là loài Trichophyton rubrum hoặc Trichophyton mentagrophytes (một loài nấm có nguồn gốc từ động vật).
3.Chẩn đoán bệnh nấm da Tinea
Phương pháp chẩn đoán nấm da tinea dễ dàng nhất là cạo và tìm nấm trên da để soi dưới kính hiển vi và nuôi cấy một vài ngày sau khi ngừng sử dụng tất cả các loại thuốc bôi có chứa Steroid. Trường hợp bệnh nhân có quá ít vảy, phòng xét nghiệm sẽ thông báo mẫu không đạt tiêu chuẩn hoặc kết quả âm tính. Tuy nhiên các loài vi nấm gây nấm da Tinea thường phát triển nhanh chóng trong môi trường nuôi cấy thích hợp.
Sau khi ngừng sử dụng thuốc bôi có chứa steroid, nấm da Tinea có nguy cơ dễ viêm cao hơn, do đó dễ phát hiện nhiều phần tử nấm trên kính hiển vi hơn bình thường.
4.Điều trị và phòng ngừa nấm da Tinea
Các phương pháp điều trị nấm da Tinea bao gồm:
- Ngưng sử dụng các loại thuốc bôi có chứa steroid và nhóm ức chế calcineurin tại chỗ;
- Một số bệnh nhân có thể bôi kem chứa các hoạt chất chống ngứa;
- Áp dụng các phương pháp điều trị kháng nấm tiêu chuẩn. Nấm da Tinea thường được điều trị bằng các thuốc chống nấm tại chỗ (chẳng hạn như Miconazole, Ketoconazole, Econazole), nhưng nếu hiệu quả điều trị không như mong muốn có thể cân nhắc chuyển sang các thuốc chống nấm đường uống, bao gồm Terbinafine và Itraconazole.
Cách phòng ngừa bị nấm da Tinea: Bệnh lý này hoàn toàn có thể phòng tránh nếu bệnh nhân áp dụng những biện pháp sau:
- Không tự ý sử dụng các loại thuốc bôi có chứa steroid tại chỗ để điều trị các tình trạng da chưa được bác sĩ chẩn đoán;
- Bác sĩ lâm sàng nên xem xét chẩn đoán bệnh nấm da Tinea ở bất kỳ sang thương da có vảy hoặc phát ban mụn mủ nào có viền nổi rõ và không đều, phân bố đơn lẻ hoặc không đối xứng. Phương pháp soi và cấy nấm nên được thực hiện khi nghi ngờ chẩn đoán đối với các sang thương da có vảy hoặc mụn mủ;
- Đừng ngần ngại đến gặp bác sĩ chuyên khoa da liễu để được tư vấn và thăm khám tại một cơ sở y tế uy tín, qua đó có biện pháp điều trị nấm da Tinea an toàn và hiệu quả.
Nếu có bất kỳ thắc mắc, băn khoăn nào về tình trạng nấm da Tinea sau khi bôi steroid, bạn có thể lựa chọn dịch vụ chăm sóc da liễu để kết nối với Bác sĩ từ xa. Giải pháp khám từ xa qua cuộc gọi video với bác sĩ đang là một trong những phương pháp tiên tiến và hiện đại nhất trong năm 2022 giữa bối cảnh dịch bệnh và ô nhiễm môi trường đang leo thang ngày một nghiêm trọng.
Với AIviCare, bạn hoàn toàn có thể gặp ngay bác sĩ chỉ sau 5 phút và nhận tư vấn dứt điểm cho các các biểu hiện của da như: Bệnh zona người lớn; Phát ban (nổi mề đay người lớn); Bệnh vảy nến; Bệnh chàm; Bệnh trứng cá đỏ; Các vấn đề về nấm da; Phát ban, lang ben, hắc lào; Các vấn đề về mụn, nhọt; Nám…
AIviCare được phát triển bởi VinBrain (thành viên của tập đoàn Vingroup) với lõi công nghệ là trí tuệ nhân tạo (AI) mang lại nhiều tính năng ưu việt và vượt trội trong tư vấn chăm sóc sức khỏe từ xa cho người bệnh. Đây là một nền tảng chăm sóc sức khỏe trực tuyến tích hợp đầy đủ các chức năng cần có như:
- Tạo tài khoản nhanh chóng;
- Đăng nhập thông minh;
- Đặt hẹn trực tuyến;
- Kết nối với bác sĩ online ổn định…
Thêm vào đó, AIviCare còn mang lại nhiều tiện ích độc quyền như:
- MIỄN PHÍ kiểm tra X-quang ngực thẳng giúp chẩn đoán hơn 21 bệnh lý và các dấu hiệu nguy cơ trên ảnh X-quang ngực thẳng nhờ tích hợp sẵn DrAid (AI Trợ lý bác sĩ) với độ chính xác trên 90%, thời gian xử lý chỉ trong vòng 5s;
- AI chatbot thông minh giúp khách hàng nhanh chóng tìm được bác sĩ và các gói khám phù hợp nhất:
Nhanh tay tải App AIviCare để được theo dõi chăm sóc sức khỏe ngay hôm nay
- Link cài app trên hệ Google Play: TẠI ĐÂY
- Link cài app trên App Store: TẠI ĐÂY
Ghi chú: Đây là các nội dung y học mang tính tham khảo, không khuyến cáo khách hàng tự áp dụng. Chúng tôi không chịu trách nhiệm với các trường hợp tự điều trị mà không có sự tham vấn và chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.